Op deze pagina delen wij het cursusmateriaal en het ‘huiswerk’ met de cursisten van de cursusserie Limburgse VvE’s met Energie. We vullen deze pagina steeds na iedere cursusdeel aan. Dus scroll naar beneden voor de nieuwste updates!

Locatie: Klimaathuis Maastricht, President Rooseveltlaan 217, 6224 CP Maastricht

Cursustijden: de cursusreeks wordt gegeven op 3 ochtenden, steeds van 10:00-12:30, met uitloop tot maximaal 13:00. Inloop vanaf 09:45.

• 3 september 2024 – deel 1
• 17 september 2024 – deel 2
• 1 oktober 2024 – deel 3

3 september 2024 – deel 1

Voorbereiding deel 1

We beginnen de eerste keer met een kennismakingsronde, met beeldmateriaal van je VvE-pand.
Je krijgt daarbij de gelegenheid om de volgende gegevens met mededeelnemers te delen, ter ondersteuning van de beeldvorming:

• Bouwjaar en het aantal woningen;
• Collectief energieverbruik (kWh en m3 per jaar), cumulatief individueel verbruik (als beschikbaar);
• Het meerjarenonderhoudsplan van je vereniging (als je dat hebt);
• De maatregelen die je vereniging eventueel al getroffen heeft om energie te besparen;
• Betrokkenheid bewoners en hun opkomst bij de Algemene Leden Vergadering.
• Wat hoop je te leren tijdens de cursus?​

Werkzaam ‘in het veld’? Ook dan krijg je de gelegenheid om jezelf en je organisatie kort te introduceren, VvE-beheerders, WoCo’s, verhuurmakelaars/vastgoedbeheerders of grooteigenaren bijvoorbeeld aan de hand van volgende punten:

• Hoeveel VvE’s in beheer? In NL? ​In M’tricht?​
• Wat is jullie ambitie met verduurzaming? ​En, wat bieden jullie VvE’s daarbij?​
• Zijn ‘jullie’ VvE’s op de hoogte van jullie deelname?​
• Wat gebeurt er al aan energiebesparing?​
• Hoeveel duurzame MJOP’s?​
• Hoe is de opkomst bij de 1e vergadering hierover? Wordt het quorum gehaald bij ALV’s?​
• Wat hoop je te leren tijdens de cursus?​

Onderling ervaringen uitwisselen?

Contactgegevens?

Tijdens cursus bieden we de mogelijkheid tot delen van contactgegevens (email-adressen), opdat u onderling ervaringen uit kunt wisselen, ook nadien.
Handigst voor u (& voor ons noodzakelijk, vanwege AVG): meld u aan via site LVmE, bijvoorbeeld voor deze cursus, en vink bijbehorende optie
aan (optie 4 = Ik verzoek LVmE mij in contact te brengen met andere deelnemers aan deze activiteit en LVmE mag daarvoor mijn gegevens gebruiken), als u dat nog niet deed.

Terugkoppeling deel 1

We begonnen de middag met het proces van verduurzamen in een VvE (‘het pad’). Daarbij is de belangrijkste aanbeveling om niet alleen een mooi plan op te stellen dat technisch optimaal is, financieel haalbaar is en juridisch klopt, maar om ook vanaf het eerste begin de mede-eigenaren te betrekken. Laat een ballonnetje op in de ALV “Ik heb interesse om zonnepanelen, isolatie, …… te onderzoeken, vindt u dat goed? (en wie heeft interesse om me mee te helpen?)”

Vervolgens stelde u zich voor, en uw VvE natuurlijk.

Hierbij gaf u uw leerwensen aan:

Na een bespreking van het ‘waarom’ (ofwel de stip op de lokale, regionale, nationale, mondiale horizon) en wat dit betekent voor VvE’s landden we bij de trias energetica.

De trias energetica stelt een logische volgorde voor: immers energie die je niet nodig hebt hoef je ook niet op te wekken! Daarom:

1. beperk de energievraag
2. wek zoveel mogelijk van de energie die je nodig hebt op
3. als je dan nog energie nodig hebt: minimaliseer die hoeveelheid op een slimme manier en koop die zo groen mogelijk in.

Vervolgens hebben we met een energiebril naar VvE gebouwen gekeken:

• Breng de huidige stand van zaken omtrent energie in kaart: hoe staat het gebouw er voor?
• Wat stroomt door het gebouw heen: inkomende en uitgaande energie,
• Hoe kunnen we zorgen dat dat minder wordt? Denk daarbij out of the box, en betrek daarbij de wensen en klachten van de bewoners.

Wat we hier graag willen onderstrepen – en de komende 2 delen ook aandacht aan zullen besteden – is integraliteit. Kijk naar het héle gebouw, zodat je een goede basis hebt voor verduurzamingsmaatregelen die je met kleine of grote stappen dichterbij die stip op de horizon brengen, maar in ieder geval op zodanige wijze dat je daar achteraf geen spijt van krijgt!

Wij willen jullie danken voor jullie niet alleen enthousiaste maar vooral ook actieve deelname en bijdrage!

Naar aanleiding van het voorstelrondje en jullie vragen:

• Voor (zonnewarmte)opwek onder monumentendak.
• Bouwtekeningen van ‘recente’ panden zijn op te vragen bij uw eigen gemeente. Oudere bouwtekeningen liggen in het Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL). Het verschilt per gemeente vanaf welk bouwjaar de tekeningen nog bij de gemeente te vinden zijn.
• Staat sanering/renovatie van de collectieve rookgasafvoer in uw MJOP? Geschrokken van de prijzen hiervoor ? Benieuwd naar alternatieven voor duurzame warmte? Horen wat de gemeentelijke plannen daarvoor zijn?
  Kom dan zeker naar deel 3 / de laatste sessie voor de ‘Transitievisie Warmte’.
• Delen en ophalen van ervaringen van andere VvE’s?
  Doe mee met het volgende VvE-Café. Op de rol voor 2025, hou onze kalender in de gaten voor aanmelden en info, zie hier.

Hieronder zijn de dia’s en het ‘huiswerk’ te downloaden.

Dia’s deel 1

17 september 2024 – deel 2

Huiswerk deel 2

Neem het ‘Aan de slag’ – document door en beantwoord zoveel mogelijk de vragen. Dit is een werkdocument voor jullie project: gedurende de aanloop van het project heb je antwoord nodig op deze vragen. Ga ermee aan de slag 🙂

Terugkoppeling deel 2

Tijdens het tweede deel hebben we ingezoomd op:

1. De voordelen van een VvE bij verduurzamen
   • De nadelen kennen we goed, maar goed om je ook bewust te zijn van de voordelen die je samen kunt benutten.
2. De juridische aspecten
   • We hebben uitleg gegeven over de juridische rangorde.
   • Er zijn veel dia’s langsgekomen met wet en regelgeving die op jullie van toepassing is/kan zijn. En een aantal wetten/regelingen in de ontwerp/voorstelfase die mogelijk in de nabije toekomst zullen gelden. Weet wat er speelt en wees voorbereid (met name op de notificatieregeling).
   • Zoek op in je splitsingsakte of en naar welk modelreglement het verwijst!
   • Daarnaast is een voorbeeld uitgewerkt over hoe de rechter die juridische rangorde toepast. In het geval van conflict, gedoe is het altijd goed om een bewuste keuze te maken tussen een juridisch/mediation traject en blik op een duurzame toekomst en werken aan draagvlak om daar te komen.
3. Het proces, het creëren en verbreden van draagvlak
   • We hebben verder handen en voeten gegeven aan ‘het pad’ naar de stip op de horizon.

De dia’s over de start, hoe krijg je ze mee, het pad zijn ter toelichting op de eerste fase: ideeën delen. De dia’s over gezamenlijke start en verloop beschrijven de onderwerpen voor de bewonersbijeenkomst aan het eind van deze eerste fase.

Daarna kwamen dia’s over het verbreden van het draagvlak: dat heeft vooral betrekking op de 2e fase: op de hoogte houden.

Doel hierbij is om niet een plan te maken voor de VvE, maar van de VvE. Door iedereen de gelegenheid te geven input te geven aan het plan, creëer je een gezamenlijk eigenaarschap bij de leden, waardoor zij ook steeds meer urgentie gaan voelen bij de uitvoering ervan. Zo komt het plan, waarover in de ALV wordt besloten, niet als een verrassing, maar weten ze wat erin staat en hebben ze er sturing aan kunnen geven.

De stip op de horizon is in de loop van deze fases verscheidene keren verschoven, tot hij op de plek komt, waar de mede-eigenaren hem ook zo zien en erachter staan.

Vervolgens hebben we ook besproken dat om tot een gedragen plan te komen véél vergaderd en overlegd moet worden. En polderaars als wij zijn, denken wij allen dat de inhoud leidend is in deze gesprekken. Psychologisch onderzoek wijst echter uit dat dit NIET zo is! Onderbuikgevoelens spelen een grote rol. Daarom is een belangrijke voorwaarde voor een goed gesprek over de inhoud dat het pluis is, dat mensen zich veilig, op hun gemak voelen. Merk je dat dat niet zo is? Dat is het eerst zaak dat het weer pluis wordt, voordat je verder gaat met de inhoudelijke bespreking.

4. De financiën, en de vraag hoe we de verduurzaming gaan betalen
   • We bekeken de mogelijke bronnen van waaruit de verduurzaming gefinancierd kan worden: sparen, extra bijdrage, lenen, subsidies…
   • Termen als Total Cost of Ownership (Wellicht kan dat duurdere zonnepaneel langer mee dan de goedkopere versie of heeft het minder onderhoud nodig, waardoor het over de totale gebruikstijd, totale opbrengsten minus totale kosten met elkaar vergelijkend, toch goedkoper blijkt de duurdere variant aan te schaffen.), terugverdientijd (over korte en lange termijn bekeken) zijn besproken.
   • We zijn ingegaan op de leningen van bijvoorbeeld het warmtefonds, en de verschillende subsidies voor de VvE’s en die voor de verhuurders in de VvE’s. Deze laatste subsidies zijn belangrijk om ook de verhuurders te interesseren voor de verduurzaming: hen wordt gevraagd te investeren in verduurzaming, maar de huurder krijgt de baten (lagere energierekening, meer comfort, ect). Huurverhoging is mogelijk, maar in beperkte mate.
   • Vervolgens zijn we gaan rekenen aan en met verduurzamingsplannen. Om plannen met elkaar en met huidige situatie te vergelijken introduceerden we scenario’s, zodat we ontwerpkeuzes kunnen maken voor de overgan naar een volgende fase.
   • Er is een voorbeeld uitgewerkt van hoe je slim gepland onderhoud (in dit geval vervanging van de kozijnen en glas) naar voren kunt schuiven, waarmee je andere onderhoudskosten kunt vermijden (schilderwerk kozijnen) en tegelijk veel energie bespaart. Door deze maatregelen te financieren met bijvoorbeeld een VvE energiebespaarlening en subsidie aan te vragen, kwam er in het geval van deze VvE een interessante business case uit.
   • Bottom line: zorg dat je een totaal beeld hebt van de (mogelijk) te nemen maatregelen en ga verstandig en slim puzzelen met het MJOP (vergeet natuurlijk niet het onderhoud die op de verduurzamingsmaatregelen van toepassing zijn mee te nemen), de investeringen, de besparingen/ opbrengsten, de subsidie en leningsmogelijkheden.

Naar aanleiding van jullie vragen:

• Kentallen isolatiewaardes? Zie subsidie SVVE.
• Wel of geen omgevingsvergunning? Neem contact op met omgevingsloket
• Quorum gaat vervallen? Bij MR 2006 en 2017 is geen opkomsteis/quorumeis voor besluiten die genomen kunnen worden met gewone meerderheid. En, bij een 2e vergadering vervalt die quorumeis ook, wel blijft benodigde stemverhouding van kracht.
  In de Jonge’s versnellingsagenda VvE-versnellingsagenda Verduurzaming staan maatregelen om dit te versnellen, er is hierbij ook sprake van het vervallen van het quorum. Minister De Jonge streeft ernaar halverwege 2024 een wetsvoorstel in internetconsultatie te brengen. Internetconsultatie en uitkomst daarvan is mij vooralsnog niet bekend.
• Hoe kun je oplossingen beoordelen? Vraag bij 3 gecertificeerde bedrijven advies/offerte aan, op basis van bijvoorbeeld een bestek (om de adviezen/offertes te kunnen vergelijken).
• Zoekfunctie KVK: zoeken in het handelsregister.
• Verleiding vs. begeleiding.
• Rabo isolatiebudget.

Dia’s deel 2

1 oktober 2024 – deel 3

Huiswerk

Werk verder met het ‘aan de slag document’.

Denk na – samen met de andere cursisten van uw VvE – over de volgende vragen:

• wat is de ambitie/stip op de horizon van de VvE?
• waar staat de VvE nu?
  • in welke fase op de “Inhoud” en
  • in welke fase op de “Relatie/ besluitvormings-/draagvlak” kant?
  • 0 meting voor gebouw/ energie gebruik/ huishoudboekje/ proces?
• hoe zou je de volgende stappen aan beide zijden van ‘het pad’ willen vormgeven in jouw VvE?
• beschrijf de eerst komende stappen die je wilt gaan zetten op beide kanten?
• wat is daarvoor nodig?

Terugkoppeling deel 3

De laatste cursusdag zit er weer op! Een intensieve dag, waar alle losse eindjes bij elkaar kwamen.

We zijn begonnen met de Transitievisie Warmte Maastricht; namens gemeente Maastricht gaven Coco Hennissen, beleidsmedewerker energietransitie, en Davy Pieters, senior beleidsadviseur Warmtetransitie hierop een toelichting. Meest recente versie kunt u in detail nalezen op deze pagina op de website van de gemeente te bekijken. En, als toegift, ging Davy in op de samenhang met andere beleidsplannen, specifiek de Energietransitie Maastricht, en de (aankomende) Buurt uitvoeringsplannen.

Vervolgens hebben we jullie een kijkje gegeven in onze toekomstige energievoorziening. We zullen het zodanig moeten inrichten dat we onze energievraag zoveel als mogelijk kunnen afstemmen op het aanbod van onze natuurlijke energiebronnen.

Na de pauze gingen jullie wederom aan de slag: aan de hand van “het pad” hebben jullie de stand van zaken en de komende stappen van de jullie VvE’s besproken. Hieronder de uitkomst van jullie VvE(s):

Vereniging Vernieuwend Wonen Maastricht

Aan de kant van de inhoud:
Status: Fase 1/Oriëntatie
Eerstvolgende stappen:
* Advies ‘Van Boom’ beoordelen, en verder uitwerken tot een plan ván de vereniging

Aan de kant van de relatie, draagvlak:
Status: Fase 2/Op de hoogte houden
Eerstvolgende stappen:
* Individuele gesprekken en
* verdiepingsgesprekken voeren.

VvE appartementseigendom Koepelstraat

Aan de kant van de inhoud:
Status: Fase 1/Oriëntatie
* nu problemen vanwege onvoorziene kosten door wateroverlast, en onvoldoende reserves om onveilige rookgasafvoerkanalen te renoveren.
Eerstvolgende stappen:
* Oriënteren op financiering van achterstallig onderhoud. Maak bijvoorbeeld een afspraak met Stimuleringfonds Volkshuisvesting (SVn) voor het Toekomstbestendig onderhoudsfonds VvE’s: https://www.svn.nl/toekomstbestendig-onderhoudsfonds-vves/.
* Onderzoek alternatief voor rookgasafvoerkanalen: bij sommige duurzame opwek, zoals bijvoorbeeld warmtepompen, zijn die niet (meer) nodig.

Aan de kant van de relatie, draagvlak:
Status: Fase 1/Ideeën delen
Eerstvolgende stappen:
* Begin nú alvast met het creëen van draagvlak voor verduurzaming: de ‘crisis’ is wellicht het moment hiervoor.

VvE Wolkammersdreef 41A tot en met 79D Maastricht

Aan de kant van de inhoud:
Status: Fase 1/Oriëntatie
Eerstvolgende stappen:
* Onderzoek verduurzamingsmogelijkheden, bevindingen voorstellen, en slimme combinaties met achterstallig onderhoud (uit het te vernieuwen MJOP) maken
* Afspraken met RVO (subsidieregelingen, oa SVVE (https://www.rvo.nl/onderwerpen/contact/formulier)) en Warmtefonds (VvE Energiebespaarlening, via https://www.warmtefonds.nl/vve/contact) voor oriënterende gesprekken maken.

Aan de kant van de relatie, draagvlak:
Status: Fase 1/Ideeën delen
* Ik sta er alleen voor.
Eerstvolgende stappen:
* Laat u niet frustreren door wat niet lukt op dit moment. Focus op de relatie met de medebewoners buiten de onderwerpen van de vergadering. Er komt een moment dat u wel stappen kunt zetten, en
* overweeg een onafhankelijk extern bestuurder.

VvE Via Regia 120A t/m 142E​

Aan de kant van de inhoud:
Status: Fase 3/Uitvoering
Eerstvolgende stappen:
* Goed bezig! Vier de successen en registreer deze goed, zodat u die voor volgende stappen en verduurzamingsmaatregelen in kunt zetten.

Aan de kant van de relatie, draagvlak:
Status: Fase 1/Ideeën delen
* door (wisseling van) VvE-beheerder ontstond wantrouwen en is draagvlak tot op de bodem gezakt.
Eerstvolgende stappen:
* met medebewoners aan cursus van volgend jaar deelnemen en/of informele bijeenkomsten organiseren, en
* relatie zo verbeteren dat je kunt bouwen; daarvoor is tijd nodig.

VvE Appartementseigendom Willem Vliegenstraat 90 Maastricht ​

Aan de kant van de inhoud:
Status: Fase 2/Plan op maat
Eerstvolgende stappen:
* Bijna klaar voor de stap naar Fase 3/Uitvoering; het hamerstuk komt binnenkort voor.
* Bedenk alvast hoe uw mede-VvE leden over voortgang van uitvoering en -daarna- beheer, geïnfomeerd blijven.

Aan de kant van de relatie, draagvlak:
Status: Fase 2/Op de hoogte houden
U bent al goed aan het werk met het verbreden van draagvlak.
Eerstvolgende stappen:
* Ga voor 100% draagvlak, en gebruik de ‘collectieve trekkracht’ en ‘verleiding’ daarvoor.

Nabrander

Als nabrander zou ik het volgende nog met jullie willen delen. Waarom kijken we in de cursus vanuit al die verschillende perspectieven naar verduurzaming? In jullie VvE’s dien je samen te besluiten over welke maatregelen jullie gaan nemen. En, zoveel hoofden zoveel zinnen: iedereen kan een andere motivatie hebben om al dan niet te verduurzamen, ziet andere voordelen en andere bezwaren. De een doet het omdat het moet (zo is afgesproken), de ander omdat het kan, een derde omdat hij bespaart en een vierde vanwege de tocht, een vijfde heeft interesse in een upgrade van het gebouw, een zesde in een grotere en beter toegankelijke buitenruimte, nummer 7 heeft last van lawaai, 8 doet het om een betere wereld aan zijn kleinkinderen achter te laten en 9 vindt het gewoon leuk om samen met zijn buren aan een project te werken… Iedereen heeft zijn eigen motivatie om zich in te zetten voor energiebesparing en verduurzaming van jullie pand. De kunst is om bij ieder lid zijn persoonlijke motivatie aan te spreken en te activeren.

Dia’s deel 3

Wij wensen jullie heel veel succes in jullie projecten! Mochten jullie nog vragen hebben of ondersteuning nodig hebben, meld je aan via vve-balie@maastricht.nl of neem contact met ons op: arno@lvme.nl of lysianne@lvme.nl, dan plannen we een afspraak in.

Onderling ervaringen uitwisselen?

Contactgegevens?

Tijdens cursus deden we het voorstel tot delen van contactgegevens (email adressen), opdat u onderling ervaringen uit kunt wisselen.
Handigst voor u (& voor ons, vanwege AVG): meld u aan via site LVmE,
dat kan bijvoorbeeld voor dezelfde cursus, en vink bijbehorende optie
aan (optie 4 = Ik verzoek LVmE mij in contact te brengen met andere deelnemers aan deze activiteit en LVmE mag daarvoor mijn gegevens gebruiken), als u dat nog niet deed.

VvE Café – 1 februari 2025

Binnekort alweer houden we ons VvE-café , van 16:00 tot 18:00.
Wilt u hierbij zijn? Deelname is gratis, voor aanmelding en details over deze bijeenkomst, zie respectievelijk hier en hieronder.
Zelf een bijdrage leveren? Ook daarvoor kunt u zich aanmelden, via dezelfde link.

Tijdens eerdere VvE-cafés gingen leden van andere VvE’s u voor met bijzonder interessante, heldere en enthousiaste presentaties over de loop, de aanpak en de resultaten van (hun) VvE projecten. Deze presentaties werden heel erg goed ontvangen, er kwamen veel vragen vanuit de zaal en er was heel veel interactie.

Hiermee hebben deze presentatoren de lat hoog gelegd voor degene die tijdens het komende VvE-café het in hun VvE doorlopen/lopende proces gaan toelichten. Leerzaam en inspirerend wordt het in ieder geval!

Vervolgens zullen we u vragen over welke thema’s u verder met elkaar ‘in het VvE Café’ wil spreken. Aan de hand van deze wensen en de grootte van de groep organiseren we dat u met elkaar doorpraat over deze onderwerpen. Ons doel hierbij is: ervaringen uitwisselen, elkaar tips geven, leren van elkaar en met elkaar in contact treden.