3. Gevelisolatie

1. Isolatie aan de buitenzijde van de gevel

Het meest effectief is om de gevel van buiten na te isoleren. Het gebouw krijgt dan als het ware een nieuwe jas. En die gaat ook voor de geveldelen langs die van binnenuit niet of minder eenvoudig te isoleren zijn, zoals ter hoogte van de vloeren en de (dragende) bouwmuren tussen de woningen. Er zijn verschillende
methodes om de gevel van buiten te isoleren. De belangrijkste zijn: stijve EPS platen die direct op de baksteen gevel gelijmd en/of geplugd worden. Daarover wordt een afwerklaag gemaakt van pleisterwerk of dunne baksteenstrips. Een alternatief dat verder naar buiten komt, maar eindeloos veel meer mogelijkheden geeft om de gevel af te werken: houten stijl- en regelwerk met isolatie ertussen (en er voorlangs), afgewerkt met een waterkerende en dampdoorlatende folie. En daar overheen kan een (geventileerde) gevelafwerking naar keuze gemaakt worden; van (bak-)steen, houten of bamboe latten of planken, keramische tegels, cementgebonden paneel met gevelbeplanting tot en met zonnepanelen.

2. Spouwmuurisolatie

Vanaf de jaren ’30 werden gevels soms al voorzien van een spouw. Vanaf midden jaren ’60 wordt dit de standaard. Vanaf midden jaren ’70 – na de eerste energiecrisis – zijn spouwmuren standaard voorzien van een isolatiemateriaal. Vaak is dat maar een dun laagje. Als er nog geen isolatiemateriaal in de spouw is aangebracht dan kan de VvE dat alsnog laten doen. Er zijn veel gespecialiseerde bedrijven die via gaatjes, geboord in het voegwerk, isolatieparels of isolatiewol in kunnen spuiten. Spouwmuurisolatie laat zich goed combineren met binnen- of buitengevelisolatie. Opgeteld is er dan minder dikte nodig aan de binnen- of buitenzijde om toch tot een hoge isolatiewaarde te komen. Het kan dus ook een goede eerste stap zijn.

3. Isolatie aan de binnenzijde van de gevel

Isolatie van binnenuit kan gemaakt worden door een voorzetwand te plaatsen aan de binnenzijde van de gevel. Wanneer de gevel geen spouw heeft (enkelsteensmuur) dan is een kleine luchtspouw van 2-3 cm noodzakelijk omdat de baksteen gevel soms nat kan zijn. Op (verduurzaamd) houten stijl en regelwerk worden dan isolatieplaten gelijmd of geschroefd. Isolatiedekens tussen houten stijlen is ook een mogelijkheid. Voorlangs is een dampremmende folie nodig. Dit pakket kan afgewerkt worden met gipsplaten en stucwerk. Een alternatief is het toepassen van extra isolerend cellenbeton. Dit kan direct verlijmd worden op de steensmuur en heeft een vergelijkbare vochtregulering waardoor geen damprem nodig is. Voor gebouwen met een bijzonder architectonisch uiterlijk is isolatie van binnenuit de enige optie. Gebouwen van voor de jaren ‘60 hebben dan vaak al een monumentale waarde of status. Zie verder onder Aandachtspunten en Links.

Voordelen

• Door de isolatie wordt veel warmteverlies voorkomen en daarmee bespaart de VvE energie voor verwarming. Bijkomend voordeel van gevelisolatie is dat het zorgt voor een meer constante binnentemperatuur. De isolatie houdt de warmte in de zomer ook langer buiten. Daardoor wordt het binnenklimaat in de woning een stuk comfortabeler.
• Binnenmuurisolatie heeft geen impact op het uiterlijk van uw pand en er is geen steiger nodig.
• Buitenmuurisolatie verbetert het uiterlijk van uw gebouw waardoor de waarde kan toenemen. De bestaande gevel wordt beter beschermd tegen weersinvloeden.
• Wanneer gekozen wordt voor onderhoudsarme materialen dan kan er bespaard worden op de meerjaren begroting voor groot onderhoud.
• Buitengevelisolatie kan een stuk dikker aangebracht worden dan wanneer de gevel alleen in de spouw (of van binnenuit, want dat kost ook ruimte) wordt geïsoleerd. Daarnaast is het een kans om het gebouw van een fris uiterlijk te voorzien. Noodzakelijk gevelonderhoud kan meegenomen of zelfs vermeden worden. Wanneer er groot onderhoud aan de buitengevel op de planning staat, dan kan het een extra voordeel opleveren, omdat de noodzaak voor dit onderhoud dan wegvalt vanwege de nieuwe gevelafwerking.

Belangrijkste aandachtspunten

• Probeer voor een goed resultaat een isolatiewaarde aan te houden van minimaal Rc = 5. Dit sluit ook aan bij de subsidievoorwaarden voor een Zeer Energiezuinig Pakket van RVO.
• De kozijnen zijn ook een belangrijk onderdeel van de buitengevel. Wanneer u de gevels gaat na-isoleren dan is het belangrijk om goed op te letten dat deze isolatie goed (kierdicht) aansluit op de isolatielijn van de kozijnen.
• Kozijnen en glas hebben ook een isolatiewaarde. Voor meer informatie zie
  hoofdstuk 4: Energiezuinige Ramen.
• Wanneer het gebouw van bijzondere architectonische waarde is, of het gebouw maakt onderdeel uit van een groter stedenbouwkundig geheel (vergelijkbare gebouwen eromheen) dan kunt u een principeverzoek doen voor een Vooroverleg met de Commissie Welstand. Zij kunnen u verder adviseren. www.gemeentemaastricht.nl/bouwen-en-verbouwen/omgevingswet/omgevingsvergunning-vooroverleg-principeverzoek
• Bij isolatie van binnenuit is het belangrijk om ook ter hoogte van de aansluiting van de vloeren met de gevel te isoleren, zodat de isolatielijn zoveel mogelijk doorlopend is. Bij houten balkenvloeren is dat mogelijk, mits de strijkbalk (eerste houten vloerbalk evenwijdig aan de gevel) niet te dicht op de gevel is aangebracht. Ook kan het voorkomen dat er balken opliggen in de gevelzone. Bijvoorbeeld bij de kopgevels. Of wanneer de vloeren van de woningen (deels) ondersteund worden met een staalconstructie. Dit kan voorkomen bij appartementengebouwen die in de jaren ’30 tot ’50 zijn gebouwd. Laat bij twijfel altijd een bouwkundig expert meekijken (architect, constructeur, bouwfysisch ingenieur).
• Bij spouwmuurisolatie is het verstandig om eerst gevelonderzoek laten doen. Zijn er niet te veel obstakels in de spouw (cementbaarden)? En is de spouw voldoende diep? Zijn de spouwankers nog in orde?
• Bij isolatie van buiten is ook gevelonderzoek nodig. Zowel naar de kwaliteit van de spouwankers als de trekkracht en de hechtingsmogelijkheden van de bestaande baksteen gevel. Dat bepaalt mede de keuze voor het type na-isolatie
• van de gevel.
• Meer informatie over dakisolatie en nuttige doorverwijzingen kunt u vinden op de website van Milieu Centraal: www.milieucentraal.nl/energie-besparen/energiezuinig-huis/isoleren-en-besparen en www.milieucentraal.nl/energie-besparen/energiezuinig-huis/energiezuinig-koelen

Links

Bouwjaar checken

www.atlasleefomgeving.nl/kaarten

bagviewer.kadaster.nl

Monumentstatus checken

www.gemeentemaastricht.nl/bouwen-en-verbouwen/monument

Commissie Welstand Maastricht

www.gemeentemaastricht.nl/bestuur/de-welstands-en-monumentencommissie